ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ

Ο Επίκουρος ήταν Αθηναίος φιλόσοφος από τον
δήμο του Γαργηττού, γιος του Νεοκλή και της
Χαιρεστράτης, γεννήθηκε κατά την 109-4 Ολυμπιάδα
(341 π.x.) στη Σάμο όπου οι γονείς του είχαν μεταβεί ως
κληρούχοι, την 121-1 Ολυμπιάδα (352 π.x.). Εκεί στη
Σάμο άρχισε με την μελέτη των συγγραμμάτων των
προγενέστερων φιλοσόφων, του Αναξαγόρα και του
Αρχέλαου. Δάσκαλοί του ήταν οι Πλατωνικοί Πάμφιλος
στη Σάμο και Ξενοκράτης στην Αθήνα, και ο Δημοκρίτειος
Ναυσιφάνης, ο οποίος τον μύησε στη ατομική θεωρία του
Δημόκριτου. Στα 18 του πήγε την Αθήνα για να εγγραφεί
στο ληξιαρχείο και να υπηρετήσει τη θητεία του. Εκεί,
όπου έμεινε μερικά χρόνια, πρέπει να παρακολούθησε
τις παραδόσεις του Ξενοκράτη που δίδασκε στην
Ακαδημία. Στη συνέχεια πήγε στην Κολοφώνα μαζί με
τους γονείς του, οι οποίοι εκδιώχθηκαν από τη Σάμο, μαζί
με όλους τους Αθηναίους κληρούχους, από τον Περδίκκα
μετά το θάνατο του Μεγ. Αλεξάνδρου. Από την
Κολοφώνα πήγε στη Μυτιλήνη και από κει στη Λάμψακο,
όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως δάσκαλος της
φιλοσοφίας. Εκεί δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς δίδαξε, αλλά
φανταζόμαστε ότι θα δοκίμαζε σιγά σιγά αυτά που
αργότερα αποτέλεσαν τις βάσεις τις φιλοσοφίας του.
Γνωρίζουμε όμως το πιο βασικό για την ίδια του την ζωή
και ίσως και τον τρόπο που αντιλήφθηκε την φιλοσοφία:
απέκτησε καλούς φίλους και πιστούς μαθητές, έζησε μαζί
τους και φιλοσόφησε μαζί τους. Και έτσι φαίνεται να
αντιλήφθηκε από τότε ότι μια κοινότητα φίλων
φιλοσόφων αποτελεί μία μοναδική ευκαιρία για να ζήσει
κάποιος δίκαια, ευχάριστα και ευτυχισμένα. Κατά την
118-3 Ολυμπιάδα (306) ο Επίκουρος σε ηλικία 36 ετών
εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, αγόρασε ένα μικρό κήπο
αντί των 80 μνων, όπως μας αναφέρει ο Διογένης
Λαέρτιος, μεταξύ της πόλης και της Ακαδημίας. Εκεί
ίδρυσε σχολή και δίδαξε το δικό του φιλοσοφικό
σύστημα. Η σχολή ονομάστηκε Κήπος. Μέσα σε μικρό
χρονικό διάστημα ο Κήπος του Επίκουρου απέκτησε
μεγάλη φήμη, με αποτέλεσμα οι οπαδοί της φιλοσοφίας
του να αποκαλούνται «οι εκ του Κήπου». Στην εξάπλωση
της Επικούρειας διδασκαλίας από τη μια συνετέλεσε η
αγάπη του Επίκουρου προς τους μαθητές του και ο
μειλίχιος χαρακτήρας του, και από την άλλη το πρακτικό
πνεύμα της ηθικής του διδασκαλίας, που αποτελούσε
όαση στη γεμάτη φαινόμενα διαφθοράς ταραγμένη
ελληνική κοινωνία, μετά το θάνατο του Μεγ. Αλεξάνδρου
και τις πολεμικές διαμάχες των διαδόχων του. Θα πρέπει
να αναφέρουμε ότι στον Κήπο επιτρέπονταν να
εισέλθουν και να παρακολουθήσουν μαθήματα οι πάντες,
δηλαδή άνθρωποι κάθε ηλικίας, οποιασδήποτε
κοινωνικής θέσης (ακόμα και δούλοι), κάθε οικονομικής
κατάστασης ή μόρφωσης, και ανεξαρτήτως φύλου. Τη
γυναίκα παρ’ όλη τη χαμηλή της θέση στην αθηναϊκή
κοινωνία, ο Επίκουρος την τίμησε μέσα στον Κήπο. Μαζί
με άνδρες φιλοσοφούσαν και αρκετές γυναίκες. Αυτό
μάλιστα αποτελεί αποκλειστική πρωτοτυπία του Κήπου.
Ο Επίκουρος ήταν ο πρώτος που είδε ισότιμα με τον
άνδρα την γυναίκα. Θα έλεγα μάλιστα ότι ο Αθηναίος
φιλόσοφος είναι γνωστός στις πλατιές μάζες για την
ισότητα των δύο φύλων, καθώς και για τα ανθρώπινα
δικαιώματα. Για την στάση του αυτή όμως, όπως ήταν
φυσικό, κατηγορήθηκε.
Ο βιογράφος του Επίκουρου Διογένης Λαέρτιος
για να αποδείξει την ακεραιότητα και την αρετή του
παραθέτει τις παρακάτω αποδείξεις: Πρώτον ότι η
πατρίδα του αναγνώρισε τις ευεργεσίες του και τον τίμησε
με χάλκινους ανδριάντες, και δεύτερον ότι το πλήθος των
μαθητών του ήταν τεράστιο, και όσοι έρχονταν σ’ αυτόν
έμεναν γοητευμένοι και δεν τον πρόδιδαν ποτέ. Αφού
δίδαξε στους μαθητές του και τους φίλους του ο
Επίκουρος επί 36 χρόνια στον Κήπο, πέθανε στην Αθήνα
κατά την 127-3 Ολυμπιάδα (το 270 π.x.), σε ηλικία 72
ετών μετά από αφόρητους πόνους, τους οποίους
υπέμενε επί δεκατέσσερις ημέρες με μεγάλη καρτερία.


WIKIPEDIA - ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ


ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟ

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΠΙΚΟΥΡΟ ΚΑΙ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ  ΚΑΛΕΥΡΑ